Harezm Türkçesi

1 / 20

“çarukdun” kelimesinin çözümlemesi aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) çarukdun ‘çarıktan’ : +dun, -k, çaru- (< çaruk+dun)

B) çarukdun ‘ışıktan’ : +n, +du, -k, çaru- (< yaru-k+du+n)

C) çarukdun ‘ışıktan’ : +dun, çaruk- (< yaruk+dun)

D) çarukdun ‘çarıkta’ : +dun, -k, çaru- (< çaru-k+dun)

E) çarukdun ‘ışıktan’ : +dun, -k, çaru- (< yaru-k+dun)

2 / 20

Mu‘inü’l-Mürid’den alınan aşağıdaki kelimelerden hangisinin çözümlenmesi yanlış verilmiştir ?

A) birle ‘ile’ : < birle

B) soñlagıl ‘tamamla’ : -gıl, +la-, soñ (< soñ+la-gıl)

C) körkütüp ‘korkutup’ : -üp, körküt- (< korkut-up)

D) yüñin ‘tüyü, teleği’ : +in, yüñ (< yüñ+in)

E) tarısa ‘ekse’ : -sa, tarı- (< tarı-sa)

3 / 20

Mu‘inü’l-Mürid ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?

A) Kutadgu Bilig ve ‘Atabetü’l-Hakayık’la aynı vezinde yazılmıştır

B) Bilinen tek yazması Bursa Yazma ve Basma Eserler Kütüphanesindedir.

C) İlkin János Eckmann tarafından yayımlanmıştır.

D) Tasavvufî bir eserdir.

E) Dörtlüklerle hâlinde yazılmıştır.

4 / 20

“Aymışlar: Türkler Yafit urugındın-tururlar, edinler Sam
urugındın-tururlar” ifadesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türklere söylemişler: Yâfes soyundandır, öbürleri Sâm soyundandır

B) Türkler’in Yâfes soyundan olduğunu, öbürlerinin de Sâm soyundan olduğunu anlatmışlar.

C) Türkler söylemişler: Yâfes soyundandır, öbürleri Sâm soyundandır.

D) Türkler Yâfes soyundandır, öbürleri Sâm soyundandır derler

E) Türkler Yâfes soyundan dururlar, öbürleri Sâm soyundan dururlar.

5 / 20

“Allah’ım, yardım kapını aç ve rahmetinin tohumunu gönlüme saç.” ifadesi aşağıdaki beyitlerden hangisinin tercümesidir?

A) c inayetler kim oş munça sèniñ bar zac if kulnı kaçan zayic koyar zar

B) ilahi tevfikıñ kapgın aça bèr köñülge rahmatıñ urgın saça bèr

C) c inayet birle kıl köñlümni agah bu söz içre meded kıl kulga allah

D) Ey Allahım yardım kapısın aç köñlüme rahmatıñ tohumunu saç

E) c inayet birle kıl köñlümni agah bu söz içre meded kıl kulga allah

6 / 20

Yukarıdaki ifadenin çeviriyazılı doğru şekli aşağıdakilerden
hangisidir?

A) Bu üçünçi kişi takı èlgi birle bu yılannı atmış erdi.

B) Bu üçünçü kişi dahi eli ile bu yılanı atmış idi.

C) Bu üçünçi kişi de eliyle bu yılanı atmıştı.

D) Bu üçünci kişi takı eli birle bu yılanı atmış erdi.

E) Bu üçünçi kişi takı elgi birle bu yılannı atmış erdi.

7 / 20

Kutb’un Hüsrev ü Şirin’inin bütününü ilkin kim çalışmıştır?

A) Hacı Eminoğlu

B) Eckmann

C) Radlov

D) Zajâckowskı

E) Fazılov

8 / 20

Oguz Kagan Menakıbı’nın yazma nüshası ile ilgili aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?

A) Uygur harfli tek bir yazma nüshası vardır.

B) 21 varak (42 sayfa)’dan oluşur.

C) Her sayfasında 9 satır vardır; ancak son sayfada iki satır eksiktir

D) Okunaklı nesih yazıyla yazılmıştır.

E) Baştan ve sondan eksiktir.

9 / 20

inabet iradet üze hoş tebat
kılıp kılsa ta‘at biliñ bu sıfat
bile bolsa mevsuf bu nefsnüñ atı
bolur mutma’inne bulur ol necat

Yukarıdaki kıtanın Türkiye Türkçesine aktarılışı hangi
seçenekte doğru verilmiştir?

A) Kurtuluşu bulascak olan kişi, sebat edip ibadet eden, mutmain olan kişidir.

B) Gönül ve nefis konusunda anlatılanları dinle. Bu ikisi bir şeydir, bunu anlarsan mutmain olur ve kurtuluşu bulursun.

C) Bir kişi, sebat edip ibadet etse, bu nefsin adı bu sıfatlarla nitelendirilirse, mutmain olur ve kurtuluşu bulur.

D) Kişi, inabet ve irade üzerine hoş sebat edip ibadet etse, bu nefsin adı bu sıfatlarla nitelendirilirse, mutmain olur ve kurtuluşu bulur.

E) Kim ki, ibadet eder, kendini böyle sıfatlandırırsa, mutmain olur ve kurtuluşu bulur.

10 / 20

“bitiglig-turur” kelimesinin çözümlenmesi aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) bitiglig-turur ‘yazılıdır’ : +turur, +lig, -ig, bit- (< bitig+lig+turur)

B) bitiglig-turur ‘yazılı durur’ : -turur, +lig, -g, biti- (< biti-g+lig-turur)

C) bitiglig-turur ‘yazılıdır’ : -turur, +lig, -g, biti- (< bitig+lig-turur)

D) bitiglig-turur ‘yazılıdır’ : tur-ur, +lig, -g, biti- (< bitig+lig-turur)

E) bitiglig-turur ‘yazıp durur’ : ,ur, tur-; +lig, -g, biti- (< biti-g+lig tur-ur)

11 / 20

Nehcü’l-Feradis’ın konusu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cennet hayatı

B) Dünya ve ahirette mutlu olmak için gerekli Müslümanlık bilgileri

C) Peygamberlerin hayatı

D) Doğruluk ve adalet

E) Namaz, oruç, zekat gibi dini bilgiler

12 / 20

Kutb’un Hüsrev ü Şirin’i kaç beyitten oluşmaktadır?

A) 4730

B) 1470

C) 6512

D) 6443

E) 4370

13 / 20

Oğuz Kağan Destanı’ndan Kâşgarlı’nın eserinde iz bulunmaması, Moğolca sözcüklerin fazlaca görülmesi, yazı tarzı göz önüne alındığında Oğuz Kağan Destanı’nın yazıldığı dönemle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenebilir?

A) Çingis Kağan öncesi bir dönemde yazılmıştır.

B) Gazan Han [1295-1304] ya da sonrası yazılmıştır.

C) Celaleddin Harzemşah döneminde yazılmıştır.

D) Koço Uygur Kağanlığı döneminde yazılmıştır.

E) İslâmiyet öncesi bir dönemde yazılmıştır.

14 / 20

“sakınçnı” kelimesinin çözümlenmesi aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir?

A) sakınçnı ‘sakınmayı’ : +nı, -ç, sakın- (< sakın-ç+nı)sakınçnı ‘düşünceyi’ : +nı, -ç, sakın- (< sakın-ç+nı)

B) sakınçnı ‘sakınmayı’ : +ı nı, -ç, sakın- (< sakın-ç+ı nı)

C) sakınçnı ‘düşünceyi’ : +ı, -nç, sakı- (< sakı-nç+ı)

D) sakınçnı ‘saklanmayı’ : +nı, -ç, -ın, sak- (< sak-ınç+nı)

E) sakınçnı ‘düşünceyi’ : +nı, -ç, sakın- (< sakın-ç+nı)

15 / 20

Yukarıdaki kelimelerin doğru okunuşu aşağıdakilerden hangisidir?

A) törütçi kişi, üze

B) törtünci kişi, öze

C) tör, tuncı, kişi, üze

D) törtünçi kişi, üze

E) dördüncü kîş, öze

16 / 20

Oguz Kagan Menakıbı’nı 1932’de Almanya’da daha sonra
da Türkiye’de yayımlayan türkolog aşağıdakilerden hangisidir?

A) E. Fazılov

B) Muharrem Ergin

C) Kaare Grønbech

D) G. R. Rahmeti

E) W. Radlof

17 / 20

“Sayısız nesneler, at sürüleri aldı. Dönüp yurduna, evine
gitti.” İfadesi aşağıdakilerden hangisinin Türkiye Türkçesine
çevirisidir?

A) Sansız nemeler, yılkılar aldı. İlige, ewige kitdi.

B) Sanagulugsız neme, yılkı aldı. Yurtıga, kayıttı, kitdi.

C) Sansız neme, yılkı aldı. Yurtıga, öyige tüşdi, kitdi.

D) Sanagulugsız nemeler, yılkılar aldı. Yurtıga, öyige kitdi.

E) Sanagulugsız nemeler, yılkılar aldı. Yurtıga, öyige tüşdi, kitdi.

18 / 20

müñüş kelimesinin Türkiye Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) engebelik

B) biniş

C) çatı

D) köşe

E) bininci

19 / 20

Uygur harfli Oguz Kagan Menakıbı aşağıdaki kütüphanelerin hangisinde bulunmaktadır?

A) Paris Bibliothèque Nationale

B) Millet Yazma Eser Kütüphanesi

C) Uzbekistan Manuscripts Library

D) St. Petersburg Library

E) Universitätsbibliothek Wient

20 / 20

anıñ dergahıña kıldısa zari
ogul bèrdi aña gevherdin arı

Yukarıdaki beyitte G > Ø değişimine örnek olan kelime
aşağıdakilerden hangisidir?

A) bèrdi

B) ogul

C) arı

D) gevher

E) anıñ

Skorunuz

Ortalama puan 38%

0%

Harezm Türkçesi

Yorumlar

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et