Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü

1 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

1. Bir rütbede ald› beni aflk-› dîdâr
Mahv oldı hayâl ü nazarımdan ağyâr
Bir yerde bu efkâr ile kendim bulamam
Âyîneye baksam görürüm sûret-i yâr
Şeyh Gâlib

Yukarıdaki şiirin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) müstezâd

B) kıt’a

C) nazım

D) rübâ’î

E) tuyuğ

2 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

2. Aynı şair tarafından yazılmış beş mesnevîye ne ad
verilir?

A) pençbeyt

B) hamse

C) müstezâd

D) terâne

E) ziyâde

3 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

3. Aruzda bir mısryı yazılmış olduğu veznin cüz’
(tef’ile)lerine ayırmaya ne ad verilir?

A) tesdîs

B) tahfîf

C) tefldîd

D) terbî’

E) taktî’

4 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

4. Bir devlet içün çerha temennâdan usanduk
Bir vasl içün ağyâra müdârâdan usanduk
Nâbî

Beytin vezni aşağıdakilerden hangisidir?

A) mefâ’ilün fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ûlün

B) fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün

C) mef’ûlü fâ’ilâtü mefâ’îlü fâ’ilün

D) mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlü fe’ûlün

E) müstef’ilün müstef’ilün fe’ûlün

5 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

5. Bendlerden oluşan nazım biçimlerinin genel adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) muhammes

B) müsebba’

C) müselles

D) müseddes

E) musammat

6 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

6. Bülbüller öter güller açar şâd gönül yok
Hiç böyleliğin görmemişiz fasl-ı bahârın
Şeyhülislâm Yahya

Yukarıdaki beytin aruz veznine uygun olarak okunabilmesi için yapılması gereken aruz işlemleri hangi seçenekte sırasıyla verilmiştir?

A) vasl-vasl-med

B) imâle-vasl-zihaf

C) vasl-vasl-zihâf

D) med-vasl-med

E) zihâf-zihâf-vasl

7 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

7. Aşağıdakilerden hangisi kasîdenin bölümlerinden
biri değildir?

A) terâne

B) teşbib

C) nesib

D) du’â

E) tegazzül

8 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

8. Tecerrüd nâmına varmış dilün bir bahr-i ummânı
Ana gark oldı dirler Gâlib-i bî-sabr u sâmânı
Komazdum dâmenin bi’llâh elden olsa dâmânı
Hayâlî fakr şâlına çekenler cism-i uryânı
Anunla fahr iderler atlas u dîbâyı bilmezler

Bir musammattan alınmış olan yukarıdaki bendin ilk üç
mısraı Şeyh Gâlib’e, son iki mısraı da Hayâlî’ye aittir.
Bu bend için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Bir müseddesten alınmıştır.

B) Bir tesdîsten alınmıştır.

C) Bir murabba’dan alınmıştır.

D) Bir tahmîs-i mutarraftan alınmıştır.

E) Bir tahmîsten alınmıştır.

9 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

9. Aşağıdakilerden hangisi kafiye harflerinden biri
değildir?

A) kayd

B) nâ’ire

C) ridf

D) dahîl

E) ikfâ

10 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

10. Şarabı icat ettiğine inanılan efsanevî İran hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Feridun

B) Cemşid

C) Dahhak

D) Keyhusrev

E) Minuçihr

11 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

11. Aşağıdakilerden hangisi gazelin özelliklerinden biri
değildir?

A) Beyit sayısı beş ile dokuz arasındadır.

B) En güzel beytine “beytü’l-gazel” denir.

C) Dört mısra’dan oluşan bir nazım biçimidir.

D) İlk beytinin mısraları musarradır.

E) Konusu genellikle aşktır.

12 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

12. Aşağıdakilerden hangisi bir aruz terimidir?

A) taktî

B) tahlîl

C) ta’rîz

D) terbî

E) teşhîs

13 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

13. “Tahmis” için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Bir mısra’a üç beyit eklemekle meydana gelir.

B) Beyitlerden oluşan bir nazım biçimidir.

C) Bir beyte üç mısra eklemekle meydana gelir.

D) Bend sonunda tekrarlanan beyitlere vâsıta beyti denir

E) Bir beyte üç beyit eklemekle meydana gelir.

14 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

14. “aa, xa, xa, xa, … ZZ ; bb, xb, xb, xb, … ZZ, . . .” kafiye düzeniyle yazılmış bir musammatın nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) müsebba’-ı müzdevic

B) muhammes-i müzdevic

C) terkîb-i bend

D) mu’aşşer-i mütekerrir

E) tercî’-i bend

15 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

15. Yârin ki her tebessümü da üstü bâğ olur
Destinde câm-ı neşve semâvî çerâğ olur
Yahya Kemal

Yukarıdaki beytin her mısra’ı kaç tef’ileden oluşmaktadır?

A) 6

B) 2

C) 3

D) 5

E) 4

16 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

16. Bir beyitte kafiye olarak her ikisinin de sonunda
Farsça sıfat-fiil eki “-ân” bulunan “handân” ve “sûzân”
sözcükleri kullanılmıştır. Bu beyitteki kafiye için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Zülkafiyeteyndir.

B) Redif bulunmaktadır.

C) Kafiye kusuru yoktur.

D) Mücerred kafiye vardır.

E) Kafiyesi kusurludur.

17 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

17. Kaçan kim nâz ile reftâr iderler serv kâ(me)tler
Kopar âşıklarun başına ol demde kıyâ(me)tler
Bakî

Ayraç içinde gösterilen kafiye harfi hangisidir?

A) te’sîs

B) tevcîh

C) kayd

D) dahîl

E) vasl

18 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

18. Yüz sürer dâmânuna bir gün Züleyhâ-yı ümîd
Sen hemân ey Yûsuf-ı Mısr-ı melâhat ağır ol

Yukarıdaki beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Müfreddir.

B) Bir kasîdenin “tegazzül” bölümünden alınmıştır.

C) Bir gazelin ilk beytidir.

D) Makta’ beytidir.

E) Beytü’l-gazeldir

19 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

19. Asıl anlamı “çokluk” ve bir tasavvuf terimi olarak
“tek ve bir olan mutlak varlık dışındaki bütün varlıklar”
anlam›na gelen sözcük aşağıdakilerden hangisidir?

A) fenâ

B) melâme

C) elest

D) kesret

E) beka

20 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

20. Divan şiirinde genellikle adı Âsaf, Sabâ, Belkis,
hüdhüd, mûr, mühr ve hâtem sözcükleriyle birlikte
anılan peygamber aşağıdakilerden hangisidir?

A) İbrahim

B) Süleyman

C) Yakub

D) Davud

E) şît

Skorunuz

Ortalama puan 50%

0%

Çıkış

Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü

Yorumlar

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et