Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü

1 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

1. Tecerrüd nâmına varmış dilün bir bahr-i ummânı
Ana gark oldı dirler Gâlib-i bî-sabr u sâmânı
Komazdum dâmenin bi’llâh elden olsa dâmânı
Hayâlî fakr şâlına çekenler cism-i uryânı
Anunla fahr iderler atlas u dîbâyı bilmezler

Bir musammattan alınmış olan yukarıdaki bendin ilk üç
mısraı Şeyh Gâlib’e, son iki mısraı da Hayâlî’ye aittir.
Bu bend için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Bir tesdîsten alınmıştır.

B) Bir tahmîsten alınmıştır.

C) Bir murabba’dan alınmıştır.

D) Bir tahmîs-i mutarraftan alınmıştır.

E) Bir müseddesten alınmıştır.

2 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

2. Asıl anlamı “çokluk” ve bir tasavvuf terimi olarak
“tek ve bir olan mutlak varlık dışındaki bütün varlıklar”
anlam›na gelen sözcük aşağıdakilerden hangisidir?

A) fenâ

B) kesret

C) elest

D) beka

E) melâme

3 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

3. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi diğerlerinden
farklıdır?

A) tesdîs-müseddes

B) musammat-muhammes

C) terbî’-murabba’

D) tahmîs-muhammes

E) ta’şîr-mu’aşşer

4 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

4. Aşağıdakilerden hangi ikisi dört mısralı nazım
biçimlerindendir?

A) nazım-kasîde

B) tuyuğ-mesnevî

C) kıt’a-rübâ’î

D) rübâ’î-gazel

E) tuyuğ-rübâ’î

5 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

5. Aynı şair tarafından yazılmış beş mesnevîye ne ad
verilir?

A) terâne

B) ziyâde

C) müstezâd

D) pençbeyt

E) hamse

6 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

6. Aruzda bir mısryı yazılmış olduğu veznin cüz’
(tef’ile)lerine ayırmaya ne ad verilir?

A) tefldîd

B) taktî’

C) tesdîs

D) tahfîf

E) terbî’

7 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

7. Hattum hisâbun bil didün gavgalara saldun beni
Zülfüm hayâlin kıl didün sevdâlara saldun beni
Bakî

Yukarıdaki beyitte mısra sonlarındaki kafiye dışında,
birbirine paralel olarak yapılmış bir iç kafiye vardır. Bu
beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Zü’l-kavâfîdir.

B) Zû-kâfiyeteyndir.

C) Mukayyed kafiyelidir.

D) müterâkib kafiyelidir.

E) mütedârik kafiyelidir.

8 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

8. Rü’yâ gibi bir yazdı yarattın hevesinle
Her ânını her rengini her ş’irini hazdan
Hâlâ duruyor bahçeler en tatlı sesinle
Bir gün bir uzak hâtıra özlersen o yazdan
Yahya Kemal

Yukarıdaki dörtlüğün vezni hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir

A) mef’ûlü mefâ’ilün fe’ûlün

B) mef’ûlü fâ’ilâtü mefâ’îlü fâ’ilün

C) mef’ûlü mefâ’ilün mef’ûlü mefâ’ilün

D) mef’ûlü fâ’ilâtün mef’ûlü fâ’ilâtün

E) mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’îlü fe’ûlün

9 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

9. Divan fliirinde Tanr›’n›n zât›ndan, s›fatlar›ndan, fiillerinden, birli¤inden ve yüceli¤inden söz eden manzumelere ne ad verilir?

A) münâcât

B) tevhîd

C) hilye

D) na’t

E) mi’râciyye

10 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

10. “Kebûter” sözcüğünün karşılığı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) şahin

B) sülün

C) güvercin

D) papağan

E) keklik

11 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

11. “Tahmis” için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Bend sonunda tekrarlanan beyitlere vâsıta beyti denir

B) Beyitlerden oluşan bir nazım biçimidir.

C) Bir beyte üç mısra eklemekle meydana gelir.

D) Bir beyte üç beyit eklemekle meydana gelir.

E) Bir mısra’a üç beyit eklemekle meydana gelir.

12 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

12. Aşağıdakilerden hangisi rübai kalıplarındandır?

A) muzari

B) hafif

C) müctes

D) münserih

E) ahreb

13 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

13. Söylenilmesinde ve anlaşılmasında zorlama olmayan, akıcı ve güzel mısralara ne ad verilir?

A) ferd

B) müfred

C) mısra’-ı âzâde

D) mısra’-ı berceste

E) hüsn-i matla’

14 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

14. Ne derd-i aşk ile bir lahza gönlümde karârum var
Ne vasl-ı yâr ile sabr ü sükûna iktidârum var
Ne fikr ü neng ü ârum var ne elde ihtiyârum var
Meded bilmem nedür hiç sînede bir inkisârum var
Nev’î

Yukarıdaki dörtlük 5 bendlik bir musammatın ilk bendidir. Bu musammatın nazım biçimi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Tahmistir.

B) Tesdistir.

C) Muhammestir.

D) Murabbadır.

E) Müseddestir.

15 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

15. Bir kasidenin ya da gazelin her beytinin arasına
başka bir şair tarafından üç mısra eklenmesiyle meydana gelen bendlerden oluşan bir nazım şekli” olarak tanımlanan musammat aşağıdakilerden hangisidir?

A) tesdîs

B) tahmîs-i mutarraf

C) terbî’

D) terbî’-i mutarraf

E) tahmîs

16 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

16. İrişdüm bahre cûy-âsâ basît-i hâkden geçdüm
Bisât-ı kurba irdüm çenber-i eflâkden geçdüm
Bakî

Beyitteki kafiye türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) kafiye-i ma’mûle

B) kafiye-i mü’essese

C) kafiye-i mürdefe

D) kafiye-i mücerrede

E) kafiye-i mukayyede

17 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

17. Kafiyeden sonra aynen tekrarlanan ek ya da sözcüklere ne ad verilir?

A) kayd

B) ridf

C) redif

D) şâyegân

E) nakarat

18 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

18. Bâdenin te’sîrini meclisde yâr olsun da gör
Gülsitânın revnakın subh-ı bahâr olsun da gör
Bak ne çenberlerden eylermiş güzer cân-bâz-ı aşk
Halka halka bend-i zülfi târ u mâr olsun da gör
Şeyh Gâlib

Yukarıdaki şiirin nazım biçimi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Tuyuğdur.

B) Gazeldir.

C) Nazımdır.

D) Rübâ’îdir.

E) Kıt’a-i kebîredir

19 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

19. Aşağıdakilerden hangisi eski Türk edebiyatı için kullanılmış adlardan biri değildir?

A) Enderun edebiyatı

B) Tekke edebiyatı

C) Havâs edebiyatı

D) Edebiyyât-› kadîme

E) Saray edebiyatı

20 / 20

Kategori: Eski T Edb. Biçim ve Ölçü

20. Kaçan kim nâz ile reftâr iderler serv kâ(me)tler
Kopar âşıklarun başına ol demde kıyâ(me)tler
Bakî

Ayraç içinde gösterilen kafiye harfi hangisidir?

A) dahîl

B) te’sîs

C) vasl

D) kayd

E) tevcîh

Skorunuz

Ortalama puan 50%

0%

Çıkış

Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü

Yorumlar

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et