Uygur Türkçesi

KONU TARAMA TESTİ

Konu Tarama Testi 20 sorudan oluşmaktadır.
Test her defasında çözüldüğünde Soru Havuzundan farklı sorular getirmektedir.
Testi tekrar tekrar çözebilirsiniz, bu size bütün soruları görme olanağı tanır.
Konu Tarama Testinde ve çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Uygur Türkçesi

1 / 20

Uygurca yazılmış şiirler üzerinde yapılan en kapsamlı çalışma olan Eski Türk Şiiri adlı eser, kime aittir?

A) Saadet Çağatay’a

B) Şinasi Tekin’e

C) Hüseyin Namık Orkun’a

D) Reşid Rahmeti Arat’a

E) Ahmet Caferoğlu’na

2 / 20

Aşağıda verilen sözcüklerin hangisinde ettirgenlik eki
kullanılmıştır?

A) erür

B) ölür

C) ötleyür

D) eşilür

E) kelürür

3 / 20

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde kalıplaşmış zarf-fiil
eki kullanılmıştır?

A) aşnu

B) tepreyü

C) tıdu

D) yoġuru

E) sıķtayu

4 / 20

Orhun Türkçesi ve Uygurca arasındaki farklarla ilgili
aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Orhun Türkçesinde gelecek zaman çekimi -DAçI, -çI ve -sIK ekleri ile yapılırken Uygurcada bu eklerin yanı sıra -GAy eki kullanılmaya başlanmıştır.

B) Orhun Türkçesi -b-, -b, Uygurcada -w-, -w’ye gelişir.

C) Orhun Türkçesi b- ~ (söz içinde /n/ ve /ŋ/ olması durumunda) m-, Uygurcada m-’ye gelişir.

D) Ad durum eklerinden olan çıkma durumu eki, Orhun Türkçesinde +DA iken Uygurcada bulunma durumu ekinin yanı sıra bu ekin işlevini –DIn almıştır

E) Uygurcada, Orhun Türkçesindeki söz içi ve sonu /d/ sesi, /y/’ye gelişmiştir.

5 / 20

‘Cemaat, topluluk’ anlamına gelen sözcük, aşağıdakilerden hangisidir?

A) ḳıyın

B) ḳuvraġ

C) yıpar

D) ayıġ

E) yazuḳ

6 / 20

“minte kin erke begke tegmetin evimni tutup oġlum altmış
ḳaya nı asrap yorızun”

Yukarıdaki cümlede yer alan eylemin aldığı ek, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) İkinci tekil kişi, gelecek zaman eki

B) Üçüncü tekil kişi, geniş zaman eki

C) Üçüncü tekil kişi, gelecek zaman eki

D) Üçüncü tekil kişi, emir eki

E) İkinci tekil kişi, emir eki

7 / 20

“aġı barım alḳınsar uvatsar yazuḳḳa tüşe teginmegey”
cümlesinin eylemi, hangi zamanda çekime girmiştir?

A) Gelecek zaman

B) Emir kipi

C) Şart kipi

D) Geniş zaman

E) Geçmiş zaman

8 / 20

“ol ödün maharıt illeg edgü ögli tiginig buşuşluġ körüp inçe
tip yarlıġḳadı”

Yukarıdaki cümlede isimden isim yapma eki kullanılan sözcükler aşağıdakilerin hangisinde tam ve doğru olarak verilmiştir?

A) illeg, edgü, buşuşluġ

B) edgü, ögli, buşuşluġ

C) tiginig, buşuşluġ, edgü

D) ödün, illeg, ögli

E) illeg, edgü, ögli

9 / 20

Uygur alfabesinin ne zamana kadar kullanıldığıyla ilgili
aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Turfan ve çevresinde 15. yy’a kadar kullanımda kalmıştır.

B) 18. yy’a kadar Kansu’da Budist Uygurlar arasında dinî metinlerin yazımında kullanılmıştır.

C) Müslüman Türklerin yaşadığı fakat Moğolların hâkim olduğu bölgelerde bu alfabenin kullanımı 14. yy’da başlamış 15. yy’a kadar artarak devam etmiştir.

D) gur alfabesi, 9. yy ortalarından itibaren KoçoUygur Kağanlığı’nın kurulması ile Uygurlar arasında yaygınlık kazanmıştır.

E) Osmanlı sarayında Yavuz Sultan Selim’e ait Uygur ve Arap alfabeli bir yarlık vardır.

10 / 20

Uygur yazısının çözümünden sonra bu konuda çıkan ilk
süreli yayın aşağıdakilerden hangisidir?

A) Manichaica

B) Suvarnaprabhasa

C) Uigurica

D) Türkische Turfan-Texte

E) Berliner Turfantexte

11 / 20

‘Terbiye etmek’ anlamına gelen sözcük, aşağıdakilerden
hangisidir?

A) ḳadġur-

B) teg-

C) ḳod-

D) ḳol-

E) asra-

12 / 20

Uygurca yazmaların bulunduğu Bin Buda Mağaraları’nı
aşağıdakilerden hangisi bulmuştur?

A) A. von Le Coq

B) P. Pelliot

C) S. E. Malov

D) A. Stein

E) A. Grünwedel

13 / 20

Ötüken-Uygur Kağanlığı, kaç yılında ve kimler tarafından yıkılmıştır?

A) 844- Çinliler

B) 840- Kırgızlar

C) 850- Karluklar

D) 745- Sogdlar

E) 800- Basmıllar

14 / 20

A. von Gabain, “ayıġ ḳılınç ḳılur tınlıġlaraġ ölürür” cümlesinde aşağıdaki sözcüklerin hangisine bakarak Uygur Türkçesini ağızlara ayırmıştır?

A) ölürür

B) ayıġ

C) ḳılınç

D) tınlıġlaraġ

E) ḳılur

15 / 20

“Uygurca ḳuruġ yirig suvayu öl yirig tarıyu ḳuş ḳuzgun
suḳar yorıyur”

Yukarıdaki cümlede yer alan aşağıdaki sözcüklerin hangisinde Orhun Türkçesinde bulunmayan fonetik bir özellik vardır?

A) ḳuruġ ‘kuru’

B) suvayu ‘sulayıp’

C) yorıyur ‘yürüyor’

D) tarıyu ‘ekerek’

E) yirig ‘yeri’

16 / 20

yaruḳ tengriler ͡
yarlıḳazun yavaşım birle
yaḳışıpan adrılmalım
Bu dizelerdeki adrılmalım sözü, olumsuz emir kipinin kaçıncı kişi ekini almıştır?

A) 2. çoğul kişi

B) 1. tekil kişi

C) 2. tekil kişi

D) 3. tekil kişi

E) 1. çoğul kişi

17 / 20

“tınlıġlarnıng küsüşin inçip tigin al ͡ ķunı taplamadı tek taluy
ögüzke kirmişig tapladı”

Yukarıdaki sözcüklerin hangisinde belirtme durumu eki
yoktur?

A) ķamaġın

B) alķunı

C) kirmişig

D) tigin

E) küsüşin

18 / 20

“balıķķa teggey siz anta luular bar” ifadesinde aşağıdaki
sözcüklerin hangisine bakarak Uygur Türkçesi ile Eski Türkçe arasındaki bir farktan söz edebiliriz?

A) anta

B) luular

C) balıķķa

D) teggey

E) bar

19 / 20

“minte kin erke begke tegmetin evimni tutup oġlum altmış
ḳaya nı asrap yorızun”

Yukarıdaki cümlede zarf-fiil eki almış kaç sözcük vardır?

A) 3

B) 4

C) 2

D) 5

E) 1

20 / 20

Uygurca tranliterasyonu KWYZWNK’Y olan sözlerin
transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?

A) közüngey

B) küyzüngey

C) köyzünkey

D) küyzünkey

E) közünkey

Skorunuz

Ortalama puan 41%

Yorumlar

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et