Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesi Konu Tarama Testi

1 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Köl Tigin ile Bilge Kağan arasında ne tür bir akrabalık bağı vardır?

A) Amca-Yeğen

B) Kardeş

C) Baba-Oğul

D) Kayınpeder-Damat

E) Kuzen

2 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun alfabesi için ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) V. L. Thomsen, alfabenin kökenini Sogd yazının kurziv denilen işlek el yazısı türüne bağlamıştır.

B) Köktürk alfabesinde ünlüler için 4 harf vardır; a ile e, ı ile i, o ile u ve ö ile ü ünlüleri yazıdan ayırt edilemez.

C) Orhun alfabesi, Türkçenin yazımı için Türkler tarafından kullanılmış, bugüne kadar bilinen ilk alfabedir.

D) Ünlülerin yazımındaki yetersizlik, alfabedeki 10 ünsüz çiftinin bulunması ve böylece kalın ve ince ünlülerle kullanılan ünsüz işaretlerinin farklı olmasıyla giderilmiştir.

E) Orhun ırmağı kenarında bulunduğu için Orhun Yazıtları olarak bilinen, Köl Tigin ve Bilge Kağan Yazıtlarında 38 harf kullanılmıştır.

3 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesi ile Türkiye Türkçesindeki /g/ ünsüzü ile ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Orhun Türkçesinde ikinci ve daha sonraki hecelerin başında bulunan /g/’ler korunur.

B) Türkiye Türkçesinde de ikinci ve daha sonraki hecelerin başında bulunan bütün /g/’ler korunur.

C) Türkiye Türkçesinde /g/ damak sesinin korunduğu alıngan, sürüngen gibi örneklerde anlatımca farklılık medyana gelmiştir.

D) Türkiye Türkçesinde birden fazla heceli sözlerin sonunda bulunan /g/’ler düşer.

E) Orhun Türkçesinde birden fazla heceli sözlerin sonunda bulunan /g/’ler korunur.

4 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

I. Köktürk Kağanlığı döneminde Köktürklerden kalan en eski yazıtın adı ve
yazıldığı dil aşağıdakilerin hangisinde birlikte ve doğru olarak verilmiştir?

A) Çoyr Yazıtı- Sogdça

B) Çoyr Yazıtı- Türkçe

C) Bugut Yazıtı- Türkçe

D) Bugut Yazıtı- Sogdça

E) Költigin Yazıtı- Türkçe

5 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdakilerden hangisi türemiş sözcüktür?

A) yıl “yıl, sene”

B) bar “var”

C) yok “yok”

D) yagı “düşman”

E) yok “yok”

6 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

I. Köktürk Kağanlığı zamanında yirmi dört yıl hüküm süren ve kağanlığı
sınırları bakımından döneminin en büyük devleti hâline getiren hükümdar
aşağıdakilerden hangisidir?

A) Apa Kağan

B) Taspar Kağan

C) Baga Kağan

D) Nivar Kağan

E) Muhan Kağan

7 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi fiilden isim yapma ekiyle
oluşturulmuştur?

A) beglik

B) kadaş

C) kızıl

D) yana

E) ıgaç

8 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi isimden isim yapma ekiyle oluşturulmuştur?

A) ataç

B) yaşa-

C) tug

D) tok

E) takı

9 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

“Orhun yazıtları” olarak bilinen üç yazıtın adına dikildiği kişiler,
aşağıdakilerin hangisinde birlikte ve doğru olarak verilmiştir?

A) Bilge Kağan, Tonyukuk, Kutlug Kağan.

B) Bilge Kağan, Taspar Kağan, Köl Tigin.

C) Köl Tigin, Muhan Kağan, Bumın Kağan

D) Tonyukuk, Kapgan Kağan, Bilge Kağan.

E) Köl Tigin, Bilge Kağan, Tonyukuk.

10 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Türkiye’de Orhun yazıtları ile ilgili ilk yayın aşağıdakilerden hangisine
aittir?

A) Talat Tekin

B) Muharrem Ergin

C) Necip Asım Yazıksız

D) Reşit Rahmeti Arat

E) Hüseyin Namık Orkun

11 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun (Köktürk) harfli yazıtlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?

A) Doğu Türkistan’ın çeşitli bölgelerinde kâğıda yazılı olarak bulunmuş Köktürk harfli yazmalar içinde en önemlisi Irk Bitig’dir.

B) Talas ırmağı kenarında bulunan yazıtlar, yazılış düzeni bakımından diğer Orhun harfli yazıtlardan ayrılırlar

C) Yenisey yazıtları, Köktürk Kağanlığı yıkıldıktan sonra onun topraklarına hâkim olan bazı Köktürk liderleri tarafından dikilmiştir.

D) Orhun yazıtları, I. Köktürk Kağanlığı (552-630) döneminde dikilmiştir.

E) Uygur yazıtları, 744’te Köktürk Kağanlığı’nı yıkıp yerine 840’a kadar devam eden I. Uygur Kağanlığı döneminden kalmıştır.

12 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdaki ifadelerin hangisinde düzlük-yuvarlaklık uyumuna aykırı sözcük
yoktur?

A) çıgań bodunug bay kıltım az bodunug üküş kıltım

B) türük bodun illedük ilin ıçgınu ıdmış

C) bodunı kop kelti yükünti

D) türük bodun yok bolmazun bodun bolçun tiyin

E) beglik urı oglin kul

13 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Türkiye Türkçesindeki ‘ölü’ sözcüğünün Orhun Türkçesindeki karşılığı,
aşağıdakilerden hangisidir?

A) öli

B) ölek

C) öleg

D) ölük

E) ölüg

14 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

s1 ünsüzü Köktürkçede kalın ünlülü, s2 ünsüzü ise ince ünlülü hecelerde kullanılır. Transliterasyonu s2 b2 n2 p2 olan sözcüğün transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?

A) sübünüp

B) sebinip

C) söbünüp

D) sevinip

E) sabınıp

15 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesi ve Türkiye Türkçesindeki ünsüzlerle ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Orhun Türkçesinde birden fazla heceli sözlerin sonunda ve söz içinde hecelerin başındaki /g/, Türkiye Türkçesinde düşmüştür.

B) Orhun Türkçesindeki söz içi ve sonu /b/ sesi, Türkiye Türkçesinde /v/’dir

C) Türkiye Türkçesinde söz başındaki /d/ ve /g/ Orhun Türkçesinde /t/ ve /k/’ye dönüşür.

D) Orhun Türkçesinde söz başındaki /b/, söz içinde genizsil /n, ŋ/ ünsüzünün bulunması durumunda /v/’ye dönüşür

E) Orhun Türkçesinde söz içi ve sonundaki /d/, Türkiye Türkçesinde /y/’dir.

16 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesinde hangi ünsüzler arasında nöbetleşme vardır?

A) ŋ ~ g

B) ç ~ c

C) k ~ g

D) ç ~ ş

E) b ~ v

17 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesindeki tod- fiilinin Türkiye Türkçesinde yaşamakta olan
biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?

A) toz-

B) tut-

C) tok-

D) duy-

E) doy-

18 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun alfabesini kim ne zaman çözmüştür?

A) V. L. Thomsen – 1893

B) W. Radloff – 1892

C) J. Aspelin – 1892

D) A. von Gabain – 1941

E) Talat Tekin – 1968

19 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Tonyukuk ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Tonyukuk, II. Köktürk Kağanlığı’nda askerî kişiliği yanında devlet adamlığı yönüyle de tanınmıştır.

B) Tonyukuk’a göre, Türkler yaşayış şekillerini değiştirecek olurlarsa Çinlilerin egemenliği altına girerler.

C) Kutlug Kağan’ın II. Köktürk Kağanlığı’nı kurmasında teş-vik edici rol üstlenmiştir.

D) Tonyukuk, Bilge Kağan’dan Burkan dininin kabul edilmesini istemiştir.

E) Çin entrikalarıyla büyümüş olan Tonyukuk, Çin’den uzakta bir Türk ili düşünmüş ve bunu için de Ötüken’i göstermiştir.

20 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Tonyukuk Yazıtı kaç yılında, kim tarafından ve nerede bulunmuştur?

A) 1897 – F. Klementz – Tola ırmağı kenarında

B) 1907 – A. von Le Coq – Doğu Türkistan

C) 1888 – J. Aspelin – Abakan bölgesinde

D) 1889 – M. Yadrintsev – Orhun ırmağı kenarında

E) 1892 – Heikel – Orhun ırmağı kenarında

Puanınız

Ortalama puan şöyledir 52%

0%

Orhun Türkçesi

Yorumlar

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et