Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesi Konu Tarama Testi

1 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Tonyukuk ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Tonyukuk, II. Köktürk Kağanlığı’nda askerî kişiliği yanında devlet adamlığı yönüyle de tanınmıştır.

B) Kutlug Kağan’ın II. Köktürk Kağanlığı’nı kurmasında teş-vik edici rol üstlenmiştir.

C) Tonyukuk, Bilge Kağan’dan Burkan dininin kabul edilmesini istemiştir.

D) Çin entrikalarıyla büyümüş olan Tonyukuk, Çin’den uzakta bir Türk ili düşünmüş ve bunu için de Ötüken’i göstermiştir.

E) Tonyukuk’a göre, Türkler yaşayış şekillerini değiştirecek olurlarsa Çinlilerin egemenliği altına girerler.

2 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

I. Köktürk Kağanlığı’nın kuruluşuyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?

A) Bumın Kağan’ın kardeşi İştemi 576 yılına kadar merkeze bağlı yabgu olarak devletin batı kısmını idare etti.

B) Köktürk Kağanlığı’nda merkezleşen doğunun batıya üstünlüğü vardı.

C) I. Köktürk Kağanlığı, 552 yılında Bumın Kağan tarafından kurulmuş ve 630’da yıkılmıştır.

D) Köktürkler, kağanlık kurulmadan önce Avarlara bağımlıdır.

E) Bumın Kağan’ın ölümünden sonra onun yerine Bilge Kağan geçmiştir.

3 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

I. Köktürk Kağanlığı döneminde Köktürklerden kalan en eski yazıtın adı ve
yazıldığı dil aşağıdakilerin hangisinde birlikte ve doğru olarak verilmiştir?

A) Bugut Yazıtı- Türkçe

B) Költigin Yazıtı- Türkçe

C) Çoyr Yazıtı- Sogdça

D) Çoyr Yazıtı- Türkçe

E) Bugut Yazıtı- Sogdça

4 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun alfabesinin çözümünden sonra yazıtlarla ilgili ilk yayın
aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Necip Asım Yazıksız

B) V. L. Thomsen

C) E. H. Parker

D) W. Radloff

E) P. M. Melioranskiy

5 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Türkiye’de Orhun yazıtları konusunda bugüne kadar en fazla çalışması olan
bilim adamı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muharrem Ergin

B) Marcel Erdal

C) Talat Tekin

D) Necip Asım Yazıksız

E) Hüseyin Namık Orkun

6 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdakilerden hangisi türemiş sözcüktür?

A) yok “yok”

B) yok “yok”

C) yıl “yıl, sene”

D) bar “var”

E) yagı “düşman”

7 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

I. Köktürk Kağanlığı zamanında yirmi dört yıl hüküm süren ve kağanlığı
sınırları bakımından döneminin en büyük devleti hâline getiren hükümdar
aşağıdakilerden hangisidir?

A) Apa Kağan

B) Nivar Kağan

C) Baga Kağan

D) Taspar Kağan

E) Muhan Kağan

8 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi fiilden isim yapma ekiyle
oluşturulmuştur?

A) kızıl

B) beglik

C) kadaş

D) ıgaç

E) yana

9 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesi ve Türkiye Türkçesindeki ünsüzlerle ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Türkiye Türkçesinde söz başındaki /d/ ve /g/ Orhun Türkçesinde /t/ ve /k/’ye dönüşür.

B) Orhun Türkçesindeki söz içi ve sonu /b/ sesi, Türkiye Türkçesinde /v/’dir

C) Orhun Türkçesinde söz başındaki /b/, söz içinde genizsil /n, ŋ/ ünsüzünün bulunması durumunda /v/’ye dönüşür

D) Orhun Türkçesinde söz içi ve sonundaki /d/, Türkiye Türkçesinde /y/’dir.

E) Orhun Türkçesinde birden fazla heceli sözlerin sonunda ve söz içinde hecelerin başındaki /g/, Türkiye Türkçesinde düşmüştür.

10 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

s1 ünsüzü Köktürkçede kalın ünlülü, s2 ünsüzü ise ince ünlülü hecelerde kullanılır. Transliterasyonu s2 b2 n2 p2 olan sözcüğün transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?

A) sabınıp

B) sebinip

C) söbünüp

D) sevinip

E) sübünüp

11 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi isimden isim yapma eki almamıştır?

A) ıgaç

B) erdem

C) ekinti

D) yaşıl

E) yazuk

12 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesinde hangi ünsüzler arasında nöbetleşme vardır?

A) b ~ v

B) ç ~ c

C) ŋ ~ g

D) k ~ g

E) ç ~ ş

13 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesindeki tod- fiilinin Türkiye Türkçesinde yaşamakta olan
biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?

A) doy-

B) tut-

C) toz-

D) tok-

E) duy-

14 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun alfabesi için ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Orhun alfabesi, Türkçenin yazımı için Türkler tarafından kullanılmış, bugüne kadar bilinen ilk alfabedir.

B) Ünlülerin yazımındaki yetersizlik, alfabedeki 10 ünsüz çiftinin bulunması ve böylece kalın ve ince ünlülerle kullanılan ünsüz işaretlerinin farklı olmasıyla giderilmiştir.

C) V. L. Thomsen, alfabenin kökenini Sogd yazının kurziv denilen işlek el yazısı türüne bağlamıştır.

D) Orhun ırmağı kenarında bulunduğu için Orhun Yazıtları olarak bilinen, Köl Tigin ve Bilge Kağan Yazıtlarında 38 harf kullanılmıştır.

E) Köktürk alfabesinde ünlüler için 4 harf vardır; a ile e, ı ile i, o ile u ve ö ile ü ünlüleri yazıdan ayırt edilemez.

15 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi isimden isim yapma ekiyle oluşturulmuştur?

A) tug

B) tok

C) yaşa-

D) ataç

E) takı

16 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun (Köktürk) harfli yazıtlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?

A) Orhun yazıtları, I. Köktürk Kağanlığı (552-630) döneminde dikilmiştir.

B) Talas ırmağı kenarında bulunan yazıtlar, yazılış düzeni bakımından diğer Orhun harfli yazıtlardan ayrılırlar

C) Doğu Türkistan’ın çeşitli bölgelerinde kâğıda yazılı olarak bulunmuş Köktürk harfli yazmalar içinde en önemlisi Irk Bitig’dir.

D) Uygur yazıtları, 744’te Köktürk Kağanlığı’nı yıkıp yerine 840’a kadar devam eden I. Uygur Kağanlığı döneminden kalmıştır.

E) Yenisey yazıtları, Köktürk Kağanlığı yıkıldıktan sonra onun topraklarına hâkim olan bazı Köktürk liderleri tarafından dikilmiştir.

17 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Türkiye’de Orhun yazıtları ile ilgili ilk yayın aşağıdakilerden hangisine
aittir?

A) Muharrem Ergin

B) Talat Tekin

C) Hüseyin Namık Orkun

D) Reşit Rahmeti Arat

E) Necip Asım Yazıksız

18 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Orhun Türkçesi ile Türkiye Türkçesindeki /g/ ünsüzü ile ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Orhun Türkçesinde ikinci ve daha sonraki hecelerin başında bulunan /g/’ler korunur.

B) Türkiye Türkçesinde de ikinci ve daha sonraki hecelerin başında bulunan bütün /g/’ler korunur.

C) Orhun Türkçesinde birden fazla heceli sözlerin sonunda bulunan /g/’ler korunur.

D) Türkiye Türkçesinde birden fazla heceli sözlerin sonunda bulunan /g/’ler düşer.

E) Türkiye Türkçesinde /g/ damak sesinin korunduğu alıngan, sürüngen gibi örneklerde anlatımca farklılık medyana gelmiştir.

19 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Köl Tigin ile Bilge Kağan arasında ne tür bir akrabalık bağı vardır?

A) Kuzen

B) Amca-Yeğen

C) Kayınpeder-Damat

D) Kardeş

E) Baba-Oğul

20 / 20

Kategori: Orhun Türkçesi

Türkiye Türkçesindeki ‘ölü’ sözcüğünün Orhun Türkçesindeki karşılığı,
aşağıdakilerden hangisidir?

A) ölüg

B) ölük

C) öleg

D) ölek

E) öli

Skorunuz

Ortalama puan 48%

0%

Orhun Türkçesi

Yorumlar

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et